به گزارش تحریریه، نزدیک به یک سال است که کشور درگیر بیماری کروناست و در این مدت، توجه مردم به نظام سلامت و اهمیت آن بیشتر شده است.

دسترسی مناسب و عادلانه به پزشک یکی از شاخصه‌های مهم در کارآمدی نظام سلامت محسوب می‌شود که کشور در این حوزه با چالش‌هایی مواجه است.

متاسفانه در برخی مناطق کشور به علت عدم دسترسی مناسب به پزشک متخصص، خصوصاً تخصص‌های مرتبط مانند عفونی و داخلی، شاهد به خطر افتادن جان برخی هموطنان و افت کیفیت ارائه خدمت به آن‌ها بوده‌ایم.

در شرایطی که مردم به شیوه‌های مختلف، خود را از معرض ویروس کرونا دور می‌کنند، کادر درمان در خط مقدم مبارزه با این ویروس، دور از خانواده در مراکز درمانی شب‌وروز را سرمی‌کنند و زمان کوتاهی برای استراحت دارند.

یکی از ضعف‌های مهم سیستم درمانی، کمبود پزشک است که در سراسر کشور جز مناطقی محدود مشاهده می‌شود.

کمبود پزشک در بسیاری از مراکز درمانی و بیمارستان‌های شهرهای بزرگ یکی از مسائلی بود که در شرایط پاندمی کرونا در کشور بیشتر به چشم آمد. با توجه به افزایش مراجعات بیمارستانی و نیاز بیشتر به پزشک (اعم از عمومی و متخصص)، کمبود پزشک باعث شد فرایند درمانی در بیمارستان‌ها با چالش‌های فراوانی روبرو و همچنین موجب نگرانی بیماران و همراهانشان شود.

انتظار چند ساعته و رزرو نوبت برای چند ماه بعد در برخی مطب‌ها و همچنین شیفت‌های طاقت فرسای رزیدنت‌ها (دانشجویان تخصص پزشکی)، از جمله معضلات نظام سلامت است که ریشه در کمبود پزشک در کشور، خصوصاً پزشکان متخصص دارد.

سرانه پزشک در ایران کمتر از سوریه و مغولستان!

با نگاهی گذرا به آمارهای سازمان نظام پزشکی می‌توان دریافت که سرانه پزشک در ایران به ازای هر 10 هزار نفر برابر با 11.6 پزشک (اعم از عمومی و متخصص) و 5 پزشک متخصص است که بسیار پایین‌تر از دیگر کشورهای منطقه و جهان مانند سوریه و مغولستان است.

به طور مثال سرانه پزشک در کشورهایی مثل کوبا حدود 81 پزشک به ازای هر 10000 نفر است؛ سرانه پزشک در ایران با دیگر کشورهای جهان در نمودارهای زیر قابل مقایسه است.

علل کمبود پزشک در ایران

کمبود پزشک در کشور علل مختلفی مانند توزیع نامناسب پزشکان در سطح کشور، اشتغال پزشکان به حرفه یا شغل دیگر و رها کردن حرفه پزشکی و مهاجرت پزشکان فارغ التحصیل به خارج از کشور دارد    اما مهمترین عاملی که کمبود پزشک در کشور را موجب می‌شود، محدودیت در پذیرش دانشجوی پزشکی در دانشگاه‌هاست.   

طبق آمار سازمان سنجش، پذیرش رشته پزشکی در آزمون سراسری سال جاری(سال 99)، 5861 نفر بوده و پذیرش رشته‌های دستیاری(تخصص) در آزمون امسال 4318 نفر بوده است.

همچنین به گواه آمار همین سازمان در سال‌های گذشته، این روند افزایش چشمگیری نداشته و حتی در مقاطعی کاهشی بوده است. در حالی که امکان تربیت پزشک در کشور بسیار بیشتر از این میزان است و درحال حاضر تنها 23 درصد مراکز درمانی در بخش‌های آموزشی نظام سلامت دخیل هستند!

ارتقا سطح علمی و آموزشی با افزایش ظرفیت

افزایش ظرفیت پزشکی در مقطع دستیاری(تخصص) و وجود دانشجویان این دوره در کنار دانشجویان پزشکی عمومی، باعث به‌روز شدن علم و دانش دریافتی می‌شود و فهم بهتر، دقیق‌تر و سریع‌تر دانشجویان به واسطه مباحثه باهم در فضای آموزشی را در پی خواهد داشت.

این ارتقای کیفیت اموزش منحصر به دانشجویان پزشکی عمومی نیست و با افزایش تعداد دانشجویان تخصص، فشار کاری روی دانشجویان کاهش می‌یابد که منجر به افزایش سطح آموزش این دانشجویان می‌شود.

مافیای پزشکی، سد راه اصلاح نظام سلامت

با توجه به نکات فوق می‌توان دریافت که افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی در مقاطع مختلف تاثیرات مثبتی بر نظام سلامت و معضل کمبود پزشک در کشور و ارتقای نظام آموزش پزشکی خواهد داشت اما مافیای انحصارطلب در پزشکان، مانند گذشته مانع از افزایش ظرفیت پزشکی در دانشگاه‌ها است که راه حل آن ورود شورای عالی انقلاب فرهنگی به تعیین ظرفیت رشته‌های پزشکی است.

منبع: تسنیم

پایان/